Voorzitter,

Inleiding

‘Vrouwen durven ’s nachts nauwelijks naar de wc, ernstig zieken hebben geen toegang tot medische zorg en kinderen worden van de ene naar de andere sporthal gesleept’. Een citaat uit het rapport van Vluchtelingenwerk Nederland (d.d. 17-10-22). Deze informatie horen we dagelijks, wat zeg ik, al weken, al maanden voorbij komen. Wat een onmenselijke en onwenselijke situatie is er ontstaan in Ter Apel en ook daarbuiten. Het lijkt soms ver weg maar in werkelijkheid is het zo dicht bij, ook in Nijkerk worden we geconfronteerd met deze problematiek.

Wat wil en kan Nijkerk doen…

Voorzitter, wij hebben raadsbreed het Verzoek tot dit Spoeddebat aan de voorzitter van de gemeenteraad, burgermeester Renkema, voorgesteld met als resultaat dat we nu dit debat kunnen voeren. Fijn en positief dat de urgentie bij alle fracties wordt ingezien om zo mogelijk samen te zoeken naar oplossingen. De problematiek rondom de asielzoekers en statushouders is te complex geworden, we hebben elkaar nodig als gemeenteraad, college en ambtenaren. Met wat ons betreft als doel: Wat wil en kan Nijkerk doen voor de opvang van Oekraïne vluchtelingen, voor huisvesting van Statushouders en voor noodopvang van Asielzoekers. Daarvoor is wel nodig dat wij als gemeenteraad sneller, beter en vollediger geïnformeerd worden.

Wat doen we aan opvang Statushouder én Asielzoekers

Als ChristenUnie-SGP hebben we het vragenuurtje bij de voorjaarsnota (d.d. 23 juni 2022) hiervoor benut, hebben we schriftelijke vragen gesteld (d.d. 03-10-2022) en helaas nooit werkelijk een reactie gekregen op de vraag:

1. Wat doet de gemeente Nijkerk aan extra huisvesting voor statushouders? Waarvan er momenteel 15.000 noodgedwongen in asielzoekerscentra zitten ivm woningtekort. 
2. Wat doet de gemeente Nijkerk aan extra tijdelijke noodopvang voor asielzoeker? Diegene (uit Syrië, Eritrea, Jemen, Afghanistan, Turkije) die in asielzoekerscentra zitten, waar het slecht vertoeven is. We kennen de verhalen wel van kinderen die alleen reizen en onder erbarmelijke omstandigheden de dag en nacht doorkomen. Ze slapend op de grond, zien er grauw uit en poetsen hun tanden met hun vingers. “Onmenselijk” oordeelde de rechtbank op 6 oktober over de omstandigheden waaronder deze groepen worden opgevangen.

Verbeteren leefomstandigheden asielopvang

Het Gerechtshof in Den Haag oordeelde afgelopen maandag dat de Nederlandse Staat snel moet beginnen met het verbeteren van de leefomstandigheden in de asielopvang. Dit besluit betekent dat kwetsbaren als hoogzwangeren, gezinnen met baby’s en zieken per direct uit de (crisis)noodopvang moeten. En, het COA moet nog deze week de opvang verbeteren voor minderjarigen (momenteel 300 in Ter Apel) die zonder ouders naar Nederland zijn gekomen.

Alleenstaande minderjarig vluchtelingen (amv’s)

Wat doen wij als gemeenteraad als we weten dat er een beroep wordt gedaan op alle gemeenten in Nederland om verantwoordelijkheid te pakken? Staatssecretaris Van der Burg opperde dat als iedere gemeente één huis vrij zou maken voor een groepje alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv), we dat probleem al met elkaar opgelost zouden hebben. Deze oproep toont de patstelling in deze opvangcrisis. Het lijkt er op dat gemeenten gewoon ’geen zin’ hebben om de staatsecretaris uit de brand te helpen.

Stil aan kant van college

Voorzitter, wij vinden het als ChristenUnie-SGP fractie stil aan de kant van het college.

Wij vinden het onwenselijk dat er zo weinig met ons, en de samenleving, gesproken is en wordt over één van de grootste humanitaire rampen die wij kennen in deze eeuw en die in onze achtertuin plaatsvindt.

Pro-actief zijn

Wel worden we geïnformeerd over de opvang van vluchtelingen uit het oorlogsgebied Oekraïne. En het is zeker goed dat dat gebeurd. Met name willen wij hierbij de grote gastvrijheid bij 18 particuliere gastgezinnen benoemen waar 67 Oekraïense vluchtelingen verblijven. Maar het is stil over de vluchtelingen uit andere landen dan de Oekraïne en daar willen wij het over hebben. Onze zorg gaat namelijk ook uit naar de groep Statushouders en Asielzoekers. Wat kunnen en willen we als Nijkerk hiervoor doen? De kans is zeer groot dat de Rijksoverheid meer dwingende taakstellingen richting gemeenten zal gaan opleggen voor de huisvesting van statushouders en noodopvang asielzoekers. Moeten wij het in Nijkerk ook zover laten komen? Kunnen we niet beter nu al pro-actief stappen zetten voor deze groep vluchtelingen?

‘Micha zondag’

Afgelopen zondag is denk ik wel in de meeste kerken in onze gemeente stilgestaan bij de zogenaamde ‘Micha zondag’. Dat gaat om de volgende tekst vanuit het bijbelboek Micha:

“Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil:

niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten

en nederig de weg te gaan van je God.” (Micha 6:8 - NBV)

En dat is volgens ons de kern recht doen en trouw zijn in zaken die op je af komen. Niet alleen aan jezelf denken of wegkijken maar verantwoordelijkheid nemen.

Samen gehoor geven aan de noodkreten

Laten we met elkaar, onderzoeken hoe we gehoor kunnen geven aan de noodkreten die we horen en zien. Laten we dit vooral samen bespreken. Burgemeester, wethouders en gemeenteraad samen met de samenleving. Als fractie horen wij en luisteren wij naar onze achterban en horen de vragen of wij als gemeente nog wat extra gaan doen voor statushouders en asielzoekers. Wij weten dat veel inwoners in allerlei verbanden betrokken willen worden bij deze verschrikkelijke onwenselijke situatie. En die inwoners wonen in Hoevelaken, Nijkerkerveen en Nijkerk.

Waar een wil is is een weg.

Laten we dit samen doen!